تهران- ایرنا- سخنان رهبر معظم انقلاب در نخستین روز از سال نو و همچنین نامگذاری سال 97 با عنوان «حمایت از کالای ایرانی» مهمترین موضوعی است که مورد توجه روزنامه های صبح ایران قرار گرفت.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، نخستین شماره از روزنامه های صبح ایران در 14 فروردین سال 1397 با محوریت بیانات رهبر انقلاب در حرم مطهر رضوی و نامگذاری سال نو با عنوان حمایت از کالای ایرانی منتشر شد. این روزنامه ها در عناوین بعدی خود به نوسانات قیمت ارز در روزهای تعطیل نوروز و تغییرات در کاخ سفید اشاره کردند.

** رهنمودهای رهبر انقلاب برای حمایت از کالای ایرانی
حضرت آیت ‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر روز چهارشنبه (اول فروردین) در اجتماع عظیم زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در رواق امام خمینی و صحن‌های اطراف حرم به تبیین چرایی، الزامات و راههای تحقق شعار سال یعنی حمایت از کالای ایرانی پرداختند. روزنامه های امروز ضمن اشاره به اظهارات ایشان به بایسته های تحقق شعار سال نیز اشاره کردند.
روزنامه «جمهوری اسلامی» در گزارش نخست خود به نقل از رهبر انقلاب نوشت: فعالان اقتصادی و تولیدگران با «سرمایه گذاری»، مسئولان با «برنامه ریزی»، جوانان با «دانش و طراحی» و کارگران با «کار و تلاش»، محصولی به جامعه ارائه می‌کنند که مردم نیز علاوه بر نقش آفرینی در تولید، باید با تعصب و غیرت و خرید و مصرف کالای ایرانی از محصول نهایی این زنجیره کار و تلاش حمایت کنند.
روزنامه «جوان» نیز با تاکید بر این بخش از اظهارات رهبری مبنی بر تعصب و غیرت میان مسئولان در خرید و مصرف کالای ایرانی، به نقل از رهبری نوشت: مطرح کردن شعارهای سالانه با دو هدفِ: «جهت دادن به سیاست‌های اجرایی و عملکردی مسئولان حکومتی» و «توجه دادن افکار عمومی به مسائل و نیازهای مهم کشور» صورت می‌گیرد. البته مسئولان نیز در حد توان، کار و تلاش می‌کنند که البته اگر این تلاش‌ها بیشتر شود، نتایج بهتری در پی خواهد داشت.
روزنامه «اطلاعات» نیز ضمن اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب، در یادداشتی چنین نوشت: وقتی سیاستمداران از نمد صنعت برای خودشان کلاه ببافند و از جنازه صنایع داخلی، استفاده سیاسی ببرند و وقتی به مردم آموزانده‌ایم که به کالای خارجی مباهات و از کالای داخلی شرم کنند، نتیجه همین می‌شود که شده است. کارخانه‌ها پیاپی تعطیل می‌شوند و آمار واردات ـ به شهادت آمار گمرک ـ مرتب سیر صعودی می‌گیرد.
به نوشته این روزنامه، کارخانه‌ها و برندهایی که سه نسل برایشان کار کردند و اعتبار و آبرویی در آن سوی مرزها داشتند، تعطیل می‌شوند. می‌میرند. نتیجه این می‌شود که زمانی لباس پلیس انگلستان (اسکاتلندیارد) را یکجا یک کارخانه ایرانی می‌داد و امروز لباس خدام ثامن‌الحجج را یکجا یک کارخانه چینی می‌دهد!
اطلاعات افزود: همه‌ی مشکل در فقدان برنامه‌ریزی و اجرای درست و در یک کلام «مدیریت منابع» است. ما میلیونها جوان توانای بیکار داریم. آیا این هم به خاطر نفت است؟ جوانانی که می‌توانند هر کدام به تولید ناخالص ملی بیفزایند اما به مصیبتی برای خانواده‌ها تبدیل شده‌اند.
به نوشته این روزنامه، آیا به راستی همه مسئولیت متوجه دولت است؟ آیا مردم در این میان نقشی ندارند؟ یک آلمانی همیشه به محصول کشورش افتخار می‌کند. یک ژاپنی مادام که کالای ژاپنی باشد محصول کشور دیگری را انتخاب نمی‌کند. نه الان که محصولات ژاپن از کیفیت مثال‌زدنی برخوردار است، حتی در همان دوران دهه‌های چهل و پنجاه میلادی که رقابت‌پذیری ژاپن با غرب بسیار دشوار بود. اصلاً همان حمایت مردم ژاپن از محصولات بومی سبب رشد صنعت این کشور شد.
در پایان می خوانیم که میان صنعتگران ضرب‌المثلی است که می‌گویند کسی که محصولش در بازار داخل موفق نباشد، اصلاً نباید به صادرات فکر کند. موفقیت در بازار داخل دو سو دارد. یک سو به کیفیت، تکنولوژی، زیبایی، رقابت‌پذیری و قیمت تمام شده محصول داخلی برمی‌گردد و سوی دوم به تعصب مصرف‌کنندگان به خرید کالای ملی. ما، غمگنانه، سوی اول را نداریم و در مورد سوی دوم اوضاع کاملاً برعکس است. تعصب به خرید کالای خارجی!
افزون بر سخنان رهبر انقلاب، راه و بیراهه های حمایت از کالای ایرانی موضوعی بود که روزنامه «دنیای اقتصاد» به آن اشاره و عنوان کرد: «حمایت از کالای ایرانی» به‌عنوان شعار سال 1397 چگونه تحقق می‌یابد؟ دستگاه‌های دولتی همراه با مجلس و نهاد‌های عمومی دیگر معمولا در مواجهه با شعارهای سال به دو شیوه کلیشه‌ای و ناکارآمد متوسل می‌شوند.
این روزنامه افزود: یک شیوه مرسوم، مصاحبه و همایش و نصب بنر و انواع تبلیغات همراه با صدور دستورات اداری است. گروه دیگری از بوروکرات‌ها و قانون‌گذاران هم هستند که به این شیوه منتقد هستند و آن را ماندن در مرحله شعار و حرف توصیف می‌کنند؛ اما شیوه جایگزین اینان هم توسل به راهکارهای دم‌دستی و ساده‌اندیشانه همچون توزیع امتیازات مختلف شامل وام ارزان، زمین مجانی یا دلار ارزان در کنار ممنوع‌سازی بخشنامه‌ای واردات کالای خارجی یا بلندتر کردن دیوار تعرفه‌ای است که احتمالا از هفته آینده کلید خواهد خورد.
«ایرانی تر شویم» عنوان سرمقاله «خراسان» بود که در آن می خوانیم: در نگاه نخست، این نام گذاری حاوی دو ویژگی خاص نسبت به سال های گذشته است. یک ویژگی نقش پررنگ تر مردم راجع به وظایف تعیین شده براساس نام گذاری سال های قبل است.
پیش از این در نام گذاری سال های قبل، نقش ارکان مختلف حاکمیت از جمله دولت، در تقویت تولید ملی و اجرای اقتصاد مقاومتی بیشتر از مردم بود و مشخص بود که مخاطب اصلی شعار سال مسئولان در قوای مختلف، به ویژه دولت هستند، اما برای حمایت از کالای ایرانی، نقش مردم به عنوان خریداران، کمتر از مسئولان نیست. ویژگی دیگر به مصداقی بودن نام گذاری امسال بر می گردد.
خراسان افزود: اگر توان مهندسی ایرانی توانسته است آثاری نظیر تخت جمشید، میدان نقش جهان اصفهان و مسجد گوهرشاد مشهد را خلق کند، همین توان می تواند، امروز کالایی با کیفیت خلق کند. با این حال باید توجه داشت که افتخار به هویت ایرانی و برای برخی هویت آریایی صرفا به افتخار کردن به داشته های فرهنگی و هنری دیروز نیست، بلکه به حمایت از دسترنج هموطنانی که هویت ایرانی را در اقتصاد کشور ظهور و بروز داده اند، نیز بر می گردد.
بنابراین اگر به ایرانی بودن خود افتخار می کنیم، باید با حمایت از کالای ایرانی و ایجاد اشتغال برای هموطن خود، نشان دهیم که ایرانی تَر از همیشه ایم.

** سمت و سوی تغییر در کاخ سفید
برجام و سرنوشت آن، مهم‌ترین موضوع سیاست خارجی ایران است که با آغاز سال جدید و تغییرات در دو پست مهم کابینه ترامپ، گمانه‌زنی‌ها درباره آن آغاز شده است. برخی روزنامه در یادداشت های خود به تحلیل به موضوع پرداختند.
روزنامه «شرق» در سرمقاله خود نوشت: دونالد ترامپ به عنوان یکی از پیش‌بینی‌ناپذیر‌ترین رؤسای جمهوری آمریکا و نیز منفورترین آنها، از ابتدای کار خود در کاخ سفید با هر آنچه میراث اوباما بود، به ستیزه پرداخت. برجام یکی از مهم‌ترین سرفصل‌های مدنظر اوست.
رئیس‌جمهور جدید آمریکا از این توافق به عنوان بدترین توافق تاریخ ایالات متحده یاد کرده است اما همچنان با رویکرد مذبذب خود، در این توافق بین‌المللی که قطع‌نامه شورای امنیت سازمان ملل را به عنوان پشتوانه خود دارد، باقی مانده است.
به نوشته این روزنامه، اگرچه تغییرات کابینه می‌تواند در رابطه ایران و آمریکا بی‌تأثیر نباشد اما هنوز برای قضاوت راجع به اینکه تغییرات اخیر یک جنگ روانی یا مقدمه خروج از برجام است، زود خواهد بود. به‌ویژه اینکه در 24 آوریل، ترامپ پذیرای مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در کاخ سفید است. برخی رسانه‌ها اعلام کرده‌‌اند قدرت مکرون در ایجاد اجماع در اتحادیه اروپا و همچنین روابط شخصی او با ترامپ که به طور مستمر در ارتباط تلفنی با همتای آمریکایی خود است، می‌تواند رئیس‌جمهور آمریکا را برای باقی‌ماندن در برجام ترغیب کند.
آنچه در اتحادیه اروپا پیرامون برجام و برای همراهی با آمریکا در سایر زمینه‌ها در حال وقوع است، عامل دیگری است که در تصمیم‌گیری رئیس‌جمهور کم‌تجربه آمریکا مؤثر خواهد بود. به نظر می‌رسد او با ایجاد یک جنگ روانی درصدد امتیازگیری از اروپا، دوشیدن سعودی‌ها و ایجاد تزلزل در جمهوری اسلامی ایران است.
روزنامه «آرمان» هم در یادداشتی با عنوان «فشرده‌تر شدن صف‌بندی بازها در کاخ سفید» نوشت: اینکه جمع نمودن همه افراطیون توسط ترامپ در اطراف خودش صرفا برای پیاده کردن یک سیاست ضد جمهوری اسلامی است؟ طبعا همه هدف، ایران نیست ولی چون همه اعضای کابینه و مشاوران او ضد ایرانی انتخاب شده‌اند، نباید از نظر دور داشت همانطور که خودش گفته می‌‌خواهد کاری به نتیجه رساند که چندین رئیس‌جمهور آمریکا قبلا نتوانسته‌‌اند در مورد ایران انجام دهند!
به هرحال دونالد ترامپ که در محقق کردن بسیاری از اهداف سیاست داخلی و خارجی ناکام شده، شدیدا تشنه خودنمایی و نشان دادن زور و بازو به همه جهان می‌‌باشد. لذا ترامپ جنگ تجاری با چین راه‌انداخته و برخلاف مقررات سازمان جهانی تجارت و اصل کامله‌ الوداد، نرخ‌های متفاوت برای ورود آهن، فولاد و دیگر کالاها از چین و یا اروپا و یا کانادا و مکزیک قائل شده است.
بنا بر تحلیل آرمان، تیم دونالد ترامپ سعی کردند در جهان تبلیغ کنند که این نتیجه نشان دادن پنجه‌های سهمگین آمریکا بود. در حالی که واقعیت غیر از این است. اگر قرار بود کیم جونگ اون بعد از این همه سختی و تلاش، سلاح‌های هسته‌ای خود را پس دهد، چرا باید آن مسیر صعب العبور را طی می‌کرد؟ آیا از اول با پنجه‌های سهمگین آمریکا آشنا نبود؟ قطعا این طور نیست، آمریکا و کره شمالی یکبار دیگر در 53-1950 با یکدیگر درگیر شده‌اند و تجربه زورآزمایی با یکدیگر را دارند.
آنچه امروز در تبلیغات شاهد آن هستیم، فعلا پیام‌های مثبت قبل از مذاکره طولانی و توافق پس از آن است که ممکن می‌نماید آمریکا و کره جنوبی حاضر به توافق با کره شمالی نباشند ولی این مذاکرات می‌تواند چندین سال طول کشد و شرایط جهان عوض گردد.
بر یک نتیجه می‌توان توافق نمود و آن اینکه چین و کره شمالی با ظرافت صحنه درگیری نظامی و تهدیدات و تحریم‌ها را به میز مذاکرات دیپلماتیک کشاندند و قبل از این که راه برگشت قطع شود، خود و آمریکا را در مسیر جدید روانه ساختند که مدیریت آن با چین، کره شمالی، آمریکا و شاید برخی دیگر است. تنها امید آمریکا این است که در ایام مذاکرات، کره شمالی آزمایش جدیدی صورت ندهد.

** آشفته بازار دلار در تعطیلات نوروزی
افزایش نرخ ارز در روزهای آغاز سال نو، بار دیگر این بازار را با هیجاناتی روبه رو ساخت. برخی روزنامه های چاپ امروز گزارش های خود را به نوسانات نرخ ارز اختصاص دادند.
روزنامه ابتکار از رکوردشکنی دلار در نوروز خبر داد و نوشت: شاید بتوانیم گذر دلار از مرز 5 هزار تومان را اولین خبر مهم اقتصادی کشور در سال 97 قلمداد کنیم. روندی که پیش‌بینی این اتفاق چندان هم دور از ذهن نبود. ازاواسط دی ماه سال 96، دلار در بازار آزاد روند جهشی و رو به رشدی را آغاز کرد.
همپا با دلار، نرخ طلا نیز به دلایلی از جمله تقویت قیمت جهانی طلا، رو به افزایش بود و سرازیر شدن سرمایه‌گذاران و سفته‌بازان برای خرید این کالاها، این بازار را با هیجانات زیادی در ماه ‌های انتهایی سال پیش مواجه کرد. در آن زمان بانک مرکزی که متولی بازار ارز در کشور است، با اقدامات متنوعی از جمله بالا بردن نرخ سود بانکی از طریق چاپ اوراق 20.5 درصدی، سعی در جمع آوری تقاضای ارز در جامعه داشت که البته نتوانست به طور مداوم این بازار را مدیریت کند.
این روزنامه در ادامه به نقل از یک کارشناس ارزش پیش بینی کرد: اکنون امکان بالاتر رفتن نرخ ارز وجود دارد و احتمال آن نیز بسیار بالاست. احتمال کنترل بازار در نرخ ‌های فعلی نیز احتمال کمی است. این بالارفتن نرخ برنامه دولت برای کاهش تورم را عقیم می‌کند و باعث رشد تورم می‌شود، البته جهش چندانی نخواهد داشت و شاید 2 الی 3 درصد افزایش نرخ تورم را در پیش داشته باشیم.
به نوشته ابتکار، بزرگترین تاثیری که این افزایش نرخ در جامعه ایجاد می‌کند، کاهش قدرت خرید خانوارهاست که پس از چندسال در حال حرکت به سمت بهبود و تقویت بود و می توانست به ارقام سال 89 و 90 برسد، اما این نرخ دوباره با افت مواجه خواهد شد. این موضوع بی ثباتی سیاسی را نیز به دنبال خواهد داشت و منجر به کاهش سرمایه‌گذاری می شود که احتمال دارد رکود دیگری را به دنبال داشته باشد.
در گزارش روزنامه «جهان صنعت» با همین موضوع می خوانیم: این روزها هم جولان قیمت‌ها در بازار ارز و سکه نوید بهاری را داده که نمی‌توان به روزهای امیدوارکننده‌ای در آن دلخوش بود. سال 96 که تمام شد بی‌شک همه یقین پیدا کرده بودند که حداقل به دلیل تدبیرهایی که دولتمردان اندیشیده بودند دیگر قیمت‌ها بالاتر از نرخ‌های ثبت شده در سال 96 نمی‌روند. اما حقیقت بازار چیز دیگری را نشان داد؛ قیمت‌های امروز بازار به جایی رسیده که تاکنون بازار چنین قیمت‌هایی را به خود ندیده است و رکوردی تاریخی را برای آن رقم زده است.